Αιματουρία

Τι ονομάζουμε Αιματουρία

Αιματουρία ή αλλιώς αίμα στα ούρα, αναφερόμαστε στην παρουσία ερυθροκυττάρων (ερυθρών αιμοσφαιρίων) στα ούρα. Όταν η ανίχνευση του αίματος στα ούρα γίνεται με γυμνό οφθαλμό η αιματουρία χαρακτηρίζεται ως μακροσκοπική, ενώ όταν για την ανίχνευση της απαιτούνται οι ταινίες ούρων (stick) ή το οπτικό μικροσκόπιο αναφερόμαστε σε αυτήν με τον όρο μικροσκοπική. Η αιματουρία τις περισσότερες φορές είναι ασυμπτωματική, όταν δε ανευρίσκεται στα ούρα αποτελεί συνήθως σημείο νεφρικής νόσου ή νόσου του ουροποιητικού συστήματος. Η ανίχνευση της θα πρέπει να σημάνει ‘καμπανάκι’ για την περεταίρω διερεύνηση  και διάγνωση.

Ποια είναι τα αίτια της Αιματουρίας

Πρέπει να γνωρίζουμε ότι η αιματουρία είναι παρούσα σε ποσοστό 5% επί των υγειών ατόμων (μεμονωμένη ιδιοπαθής αιματουρία), ενώ σε ποσοστό 10% ανευρίσκεται στους συγγενείς ασθενών με χρόνια νεφρική νόσο. Επίσης, μεταβολικές διαταραχές που προκαλούν αυξημένη αποβολή ασβεστίου, ουρικού και οξαλικού στα ούρα (υπεραβεστιουρία, ουρικοζουρία, οξαλουρία), ιδίως στα παιδιά, σχετίζονται με καταστάσεις αιματουρίας.

Η προέλευση της αιματουρίας, στο 85% των περιπτώσεων, προέρχεται συνήθως από νοσήματα του ουρητήρα και της ουροδόχου κύστης, του προστάτη ή της ουρήθρας. Στο 15% των περιπτώσεων όμως, η προέλευση της αιματουρίας είναι σπειραματικής αρχής, όταν δε συνοδεύεται και από την παρουσία λευκώματος στα ούρα το ποσοστό αυτό αυξάνει κατακόρυφα, υποδηλώνοντας νεφρική νόσο. Τα πιο κοινά νεφρικά αίτια περιλαμβάνουν τις σπειραματοπάθειες (IgA νεφροπάθεια, μεμβρανουπερπλαστικές σπειραματονεφρίτιδες, αντί – GBM), συστηματικά νοσήματα με νεφρική προσβολή (συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, σκληρόδερμα, αγγειίτιδες), λοιμώξεις ανώτερου ουροποιητικού (πυελονεφρίτιδα), κύστεις νεφρών (πχ. απλές κύστεις και πολυκυστική νεφρική νόσος), αγγειακές ανωμαλίες, θηλώδης νέκρωση, νεφρολιθίαση, κληρονομούμενα νοσήματα (s. Alport, s. Fabry, νόσος λεπτής βασικής μεμβράνης) κοκ.

Τα πιο κοινά εξωνεφρικά αίτια αιματουρίας περιλαμβάνουν λοιμώξεις ή φλεγμονές του προστάτη, της ουροδόχου κύστης και της ουρήθρας, την παρουσία λίθων κοκ. Επιπλέον, στους ασθενείς ηλικίας άνω των 40 ετών, καπνιστές, με ιστορικό μακροσκοπικής αιματουρίας, κατάχρηση αναλγητικών κτλ., θα πρέπει να αποκλείονται νεοπλάσματα του ουροποιητικού συστήματος. Στις γυναίκες συχνή αιτία ψευδούς μακροσκοπικής αιματουρίας είναι η κολπική αιμόρροια.